Trung tuần tháng 6/2011 vừa qua, Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc VN (VEC) đã tiến hành ký kết hợp đồng tư vấn quản lý Dự án xây dựng đường cao tốc Đà Nẵng- Quảng Ngãi với các Ban QLDA 1, 85. Theo ông Trần Xuân Sanh, Chủ tịch HĐTV VEC, sau gần 2 năm chuẩn bị đầu tư, dự án đường cao tốc lớn của khu vực miền Trung này đã hoàn tất FS và quyết định đầu tư.

Hiện nay, VEC và các đơn vị có liên quan đang tiến hành công tác thiết kế kỹ thuật chi tiết và GPMB cho dự án. Tổng đầu tư xây dựng tuyến đường là 1.606 triệu USD, trong đó vốn JICA là 673 triệu USD, vốn WB là 631 triệu USD, còn lại là vốn đối ứng của Việt Nam. Việc ký hợp đồng với các Ban QLDA 1 và 85 sẽ giúp cho việc triển khai dự án trong thời gian tới tiến triển nhanh và thuận lợi hơn.

Còn theo nhiều chuyên gia trong lĩnh vực XDCB ngành GTVT, sự kiện ký hợp đồng quản lý dự án giữa VEC và các ban QLDA của Bộ GTVT không chỉ mang lại hiệu quả tích cực cho Dự án đường cao tốc Đà Nẵng- Quảng Ngãi mà đem đến nhiều lợi ích, đặc biệt là mở ra hướng đi mới, chuyên nghiệp hóa các ban QLDA để các đơn vị này có thể triển khai đa dạng các nguồn vốn và bớt áp lực thiếu vốn, thiếu dự án.

Thứ trưởng Thường trực Bộ GTVT Ngô Thịnh Đức cho biết, Dự án đường cao tốc Đà Nẵng- Quảng Ngãi là tuyến cao tốc lớn đầu tiên áp dụng mô hình “thuê” ban QLDA làm tư vấn quản lý dự án. Đây là xu hướng tất yếu trong tương lai bởi các nguồn vốn ODA ưu đãi cho giao thông ít dần đi và phương thức PPP sẽ phát triển rộng rãi. Chính vì vậy, đến lúc các ban QLDA ngành GTVT cũng phải có những bước chuyển đổi, định hướng phát triển theo hướng chuyên nghiệp hóa để thích ứng.

Bớt áp lực thiếu dự án

Những năm gần đây, đặc biệt là từ năm 2010, áp lực thiếu vốn, thiếu việc làm đang là gánh nặng thật sự cho tất cả các ban QLDA của cả Bộ GTVT lẫn các cục quản lý chuyên ngành. Do nhiều dự án bị đình hoãn, cộng thêm rất nhiều dự án chưa có vốn để đầu tư nên phí quản lý của các ban QLDA đang dần cạn kiệt. Hầu hết các ban QLDA đã phải thực hiện chính sách thắt lưng, buộc bụng, giảm hệ số lương của CBCNV.

Thậm chí, nếu trong một thời gian ngắn nữa, tình hình không có tiến triển khả quan, nguồn vốn và các dự án không được bổ sung thì phí quản lý cũng hết, các ban này không thể lấy đâu ra kinh phí để lo đời sống cho CBCNV.

Trong bối cảnh khó khăn về vốn như hiện nay thì việc xoay sở, tìm thêm nhiều dự án từ nhiều nguồn vốn khác nhau, kể cả các nguồn vốn ngoài ngân sách, từ các nhà đầu tư tư nhân sẽ là cứu cánh cho các ban QLDA. Ông Nguyễn Ngọc Cảnh, Tổng giám đốc Ban QLDA 85 cho rằng, việc ký hợp đồng quản lý dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi được coi là bước khởi đầu để các ban QLDA ngành GTVT mở ra hướng đi mới tìm thêm nhiều việc làm từ các nguồn vốn khác, giảm bớt khó khăn do thiếu vốn.

Hơn nữa, Dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi sử dụng vốn vay thương mại nên Bộ GTVT giao cho VEC làm chủ đầu tư. Tuy nhiên, với kinh nghiệm chuẩn bị dự án này trong nhiều năm trước nên Ban QLDA 85 sẽ có nhiều kinh nghiệm để triển khai quản lý dự án hiệu quả hơn.

Trong thời gian qua, ngoài Ban QLDA 1 và 85, nhiều ban QLDA khác cũng có những động thái rất tích cực để tìm những dự án của các nhà đầu tư tư nhân như PPP, BT, BOT,... để có thêm dự án gối đầu và chuyên nghiệp hóa công tác quản lý dự án.

Chẳng hạn như Ban QLDA 2 đang tiếp cận để nhận quản lý các dự án đường vành đai 4, đường cao tốc Hòa Lạc - Hòa Bình, Ban QLDA 6 cũng xúc tiến để tiếp cận với một số đoạn của đường vành đai 4 sắp triển khai. Đây là những động thái rất tích cực để các ban QLDA này tiến lên chuyên nghiệp và thoát ra khỏi cảnh khó khăn như hiện nay.