Chính phủ ban hành Nghị định 64/2010/NĐ-CP về quản lý cây xanh đô thị, có hiệu lực thi hành từ ngày 30/7/2010.
Thực tế đã có dự án ảnh hưởng đến diện tích đất công viên, vườn hoa, hoặc chủ đầu tư các dự án khu dân cư không trồng cây xanh theo đúng tỷ lệ mảng xanh quy định. Vì thế, trong nguyên tắc quản lý cây xanh đô thị, Nghị định nêu rõ, khi triển khai xây dựng khu đô thị mới, chủ đầu tư phải đảm bảo quỹ đất cây xanh; cây xanh được trồng phải đúng chủng loại, tiêu chuẩn cây trồng theo quy hoạch chi tiết khu đô thị mới đã được phê duyệt đồng thời phải có trách nhiệm chăm sóc và bảo vệ cây xanh đến khi bàn giao cho cơ quan quản lý theo quy định của UBND cấp tỉnh.
Khi xây dựng mới đường đô thị phải trồng cây xanh đồng bộ với việc xây dựng các công trình hạ tầng kỹ thuật. Khi cải tạo, nâng cấp đường đô thị, các công trình đường ống kỹ thuật hoặc khi tiến hành hạ ngầm các công trình đường dây, cáp nổi tại các đô thị có liên quan đến việc bảo vệ, chặt hạ, dịch chuyển, trồng mới cây xanh, chủ đầu tư phải thông báo cho cơ quan quản lý cây xanh trên địa bàn biết để giám sát thực hiện.
Xác định rõ chỉ tiêu đất cây xanh trong quy hoạch đô thị
Quy hoạch cây xanh đô thị là một nội dung trong quy hoạch đô thị. Trong đó, phải xác định chỉ tiêu đất cây xanh, tổng diện tích đất cây xanh cho toàn đô thị cũng như từng khu vực đô thị, diện tích đất để phát triển vườn ươm và phạm vi sử dụng đất cây xanh đô thị.
Kế hoạch đầu tư, phát triển cây xanh sử dụng công cộng đô thị phải phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch đô thị được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Kế hoạch đầu tư, phát triển cây xanh sử dụng công cộng đô thị và kinh phí thực hiện phải được bố trí vào chương trình hoặc kế hoạch phát triển kinh tế xã hội hàng năm của địa phương.
Xã hội hóa quản lý cây xanh đô thị
Nhà nước có trách nhiệm đầu tư, phát triển cây xanh đô thị nhằm phục vụ lợi ích cộng đồng; đồng thời khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi để các tổ chức, cá nhân tham gia quy hoạch, trồng, chăm sóc, ươm và bảo vệ cây xanh đô thị.
Các tổ chức, cá nhân được Nhà nước huy động tham gia vào quản lý cây xanh đô thị theo hình thức đấu thầu hoặc đặt hàng thông qua hợp đồng. Để tham gia, các đơn vị thực hiện dịch vụ về quản lý cây xanh phải có đủ năng lực, kinh nghiệm, có trang thiết bị và phương tiện kỹ thuật cần thiết.
Nghị định quy định rõ các hành vi bị cấm gồm: Tự ý chặt hạ, chuyển dịch, chặt nhánh, tỉa cành, đào gốc, chặt rễ cây khi chưa được cấp phép; đục khoét, đóng đinh vào cây xanh, lột vỏ thân cây; đổ rác, chất độc hại và vật liệu xây dựng vào gốc cây xanh; treo, gắn biển quảng cáo, biển hiệu và các vật dụng khác trên cây; giăng dây, giăng đèn trang trí vào cây xanh khi chưa được phép; lấn chiếm, xây dựng công trình trái phép trên đất cây xanh...
